Πριν από μερικές ημέρες και ενώ βρισκόμουν σε μία παρέα προέκυψε μία συζήτηση γύρω από το πόκερ αλλά και γενικά για τον τζόγο. Πάνω στη συζήτηση ένας από τους παρευρισκομένους μου περιέγραφε την πρώτη του εμπειρία στο καζίνο. Ο εν λόγω νέος, κατά τη διάρκεια της πρώτης του αυτής επίσκεψης, στάθηκε αρκετά τυχερός ώστε να κάνει μια πολύ καλή νίκη νωρίς.

Στην αρχή, κατάφερε να πιάσει δύο νούμερα στη ρουλέτα κερδίζοντας έτσι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα πάνω από 50 φορές το ποσό που επένδυσε. Η αλήθεια είναι όμως πως είχε επισκεφτεί το καζίνο προτίστως για να παίξει πόκερ, οπότε ταυτόχρονα είχε γραφτεί και στην λίστα αναμονής του 2-5. Η σειρά του δεν άργησε να έρθει και μετά από λίγα λεπτά καθόταν πίσω από την πράσινη τσόχα.

Είχε αποφασίσει να μπει με το ελάχιστο buy-inκαι, μετά από ελάχιστες παρτίδες κατάφερε να το τετραπλασιάσει κερδίζοντας ένα τεράστιο multi-waypot. Εκείνη την στιγμή, κατέφθασε στο τραπέζι ο φίλος του για να δει τι συμβαίνει και, μόλις έμαθε τα ευχάριστα, τον παρότρυνε με σιγουριά: «Πάμε να φύγουμε τώρα που κερδίζεις πολλά, έκανες καλή μπάζα – μην το ρισκάρεις.» Μετά από λίγο, αποχώρησαν και οι δύο από το καζίνο.

Το συγκεκριμένο περιστατικό μου έφερε στον νου ξανά το μεγαλύτερο οξύμωρο στην ιστορία της ανθρωπότητας όσον αφορά τα τυχερά παίγνια. Υποθέτω πως συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου αλλά, ειδικά οι Έλληνες, είναι εντελώς πεπεισμένοι για την ορθότητά του και το εφαρμόζουν στο έπακρο κάθε φορά. Εν ολίγοις, το οξύμωρο είναι το εξής: «Όταν παίζεις , φύγε όσο κερδίζεις για να μην χάσεις τα κερδισμένα.» Πρόκειται για μία λογική η οποία είναι ευρέως αποδεκτή από σχεδόν όλους όσους έχουν έστω και μία φορά στη ζωή τους αποφασίσει να τζογάρουν.

Πρόκειται για την μεγαλύτερη τρέλα όλων των εποχών, για μία έκφραση αλλοφροσύνης της οποίας το ψυχολογικό υπόβαθρο παρουσιάζει πολύ υψηλό ενδιαφέρον. Με τα μάτια μου έχω δει την έκφραση της τρέλας αυτής σε όλες τις πιθανές τις μορφές. Άνθρωποι να πηγαίνουν στο καζίνο και ξαφνικά να έχουν εξαιρετική εύνοια και να κερδίζουν πολύ καλά χρηματικά ποσά. Την στιγμή εκείνη, μόλις συνειδητοποιούν δηλαδή πως έχουν κερδίσει χρήματα, αρχίζουν και διακατέχονται από ένα θεόρατο αίσθημα φόβου και μετριοπάθειας. Οι σκέψεις που περνούν απ’ το μυαλό είναι συντηρητικότερες από οτιδήποτε έχουν πράξει μέχρις εκείνη την στιγμή στη ζωή τους: «Καλά είναι αυτά που πήραμε, ας την κάνουμε τώρα μην γυρίσει η τύχη». «Να φύγω τώρα, να μπορώ να πω πως πήγα στο καζίνο και κέρδισα». Από ένα σημείο και έπειτα, ο παίχτης δεν σκέφτεται πλέον τίποτε άλλο. Το μόνο που τον αγχώνει, το μαναδικό συναίσθημα που τον κυριέυει είναι να μην πιαστεί «μαλάκας» και χάσει τα «κερδισμένα» του. Και στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, αποχωρεί μετά από ένα σύντομο χρονικό διάστημα, τις περισσότερες φορές για να εναποθέσει μέρος από ή και ολόκληρο το κέρδος του σε κάποιο άλλο είδος διασκέδασης.

Το άλλο θέαμα όμως είναι το συχνότερο και αυτό που σε κάνει να αναρωτιέσαι για αυτήν την πόρνη την ανθρώπινη φύση. Ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονται για ώρες στο καζίνο και δεν μπορούν να κερδίσουν με τίποτα. Παίχτες που δεν τους πάει και ό,τι κι αν κάνουν δεν μπορούν να κερδίσουν ούτε ένα ποντάρισμα. Τι κάνουν οι άνθρωποι αυτοί; Αποφασίζουν να παραμείνουν (!) στο καζίνο για να κυνηγήσουν τα «χαμένα» χρήματά τους. Ενώ είχαν σχεδιάσει να περάσουν έναν χ αριθμό ωρών τζογάροντας και διασκεδάζοντας, μετά τη χασούρα και την αποδοχή ότι «σήμερα δεν με πάει» ο αριθμός αυτός αυξάνεται γεωμετρικά και ο παίχτης πολύ συχνά βρίσκεται στον χώρο παιγνίων αμέτρητες ώρες, τζογάροντας κάτω από την ψυχολογία του «όλα στραβά πάνε» και «έχω χάσει ένα μισθό απόψε, τι θα κάνω; Πρέπει κάπως να τον πάρω πίσω.» Στην συντριπτική πλειοψηφία αυτών των περιπτώσεων, επίσης, η χασούρα δεν περιορίζεται στον ένα μισθό μόνο αλλά συνεχίζεται μέχρις ότου το πιστωτικό υπόλοιπο που κουβαλά ο παίχτης γίνει μηδενικό.

Το γεγονός που περιγράφω είναι, κατά την άποψή μου, το πλέον αντιφατικό, το πλέον οξύμωρο όσον αφορά την ανθρώπινη ψυχολογία και πολύ θα ήθελα να συμμετέχω σε μία συζήτηση για να κατανοήσω από που ακριβώς προκύπτει – ποια είναι, δηλαδή, η αιτία που κάνει τον άνθρωπο να συμπεριφέρεται εντελώς αντίθετα με αυτό που θα έπρεπε να κάνει. Σε μία νηφάλια συζήτηση, υποθέτω πως θα συμφωνούσαμε όλοι πως πρέπει να ΣΥΝΕΧΙΣΕΙΣ να παίζεις όταν έχεις εύνοια γιατί όλα λειτουργούν υπέρ σου: Έχεις ψυχολογία, έχεις χρήματα και γενικά βρίσκεσαι σε μία απόλυτα θετική κατάσταση στην οποία όλα σου φαίνονται όμορφα. Αν ο σκοπός σου είναι να μεγιστοποιήσεις τα κέρδη σου, καταλληλότερη στιγμή από αυτήν δεν υπάρχει. Θα συμφωνούσαμε, πιστεύω, επίσης πως οφείλεις να ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ από το παιχνίδι όταν χάνεις διότι τότε δεν λειτουργεί ΤΙΠΟΤΑ υπέρ σου: Χάνεις χρήματα, ΔΕΝ έχεις ψυχολογία, ΔΕΝ είσαι ψύχραιμος και διακατέχεσαι από κάθε είδους αρνητικό συναίσθημα. Αυτό δεν είναι το λογικό;

Αν αυτό είναι το λογικό, γιατί οι περισσότεροι – αν όχι όλοι – συμπεριφέρονται εντελώς διαφορετικά; Η απάντηση λογικά είναι περίπλοκη αλλά έχει ένα σκέλος το οποίο δεν χωρά αμφισβήτησης. Πολύ απλά, το αρνητικό συναίσθημα της χασούρας είναι πολύ ισχυρότερο από το θετικό συναίσθημα της νίκης. Σκεφτείτε το εξής παράδειγμα: Έχετε 500.000 ευρώ περιουσία και στην μία περίπτωση κερδίζετε 500.000, διπλασιάζοντας την περιουσία σας, ενώ στην άλλη χάνετε ολόκληρο το ποσό και βρίσκεστε στο μηδέν. Η διακύμανση και στις δύο περιπτώσεις είναι η ίδια - +500 με -500. Ισχύει το ίδιο και για το συναίσθημα; Προσπαθήστε να σκεφτείτε την ψυχολογική κατάσταση που θα προέκυπτε στις δύο αυτές περιπτώσεις: Στην πρώτη, ο κερδισμένος θα καταβάλλετο από ένα, ισχυρό, αίσθημα ευφορίας το οποίο όμως δεν θα διαρκούσε και στο διηνεκές. Μετά από λίγο καιρό, το μόνο μέλημα του κερδισμένου θα ήταν τι να αγοράσει με την έξτρα περιουσία που απεκόμισε. Στην δεύτερη περίπτωση τα πράγματα μάλλον δεν θα ήταν τόσο απλά. Ένας άνθρωπος που από μία περιουσία καταλήγει να μην έχει τίποτα, θα μετατρεπόταν σε ένα ψυχολογικό ράκος, με αποτελέσματα ενδεχομένως μόνιμα τα οποία θα μπορούσαν μέχρι και να του στοιχίσουν την ίδια του τη ζωή – είτε κυριολεκτικά, είτε μεταφορικά.

Αυτή η δύναμη του αρνητικού συναισθηματισμού είναι εκείνη που οδηγεί τον χαμένο παίζτη στην προσπάθεια να «ρεφάρει». Μόλις συνειδητοποιήσει πως είχε κάτι το οποίο το έχασε, η θερμοκρασία του σώματός του ανεβαίνει κατακόρυφα, αρχίζει να πλημμυρίζει από εγωισμό, ανασφάλεια και ανησυχία ενώ παράλληλα έχει την ψευδαίσθηση πως μπορεί να διεκδικήσει πίσω τα χαμένα του παίζοντας παραπάνω. Ακόμα και τις φορές που το καταφέρνει, διαπράττει το επόμενο λάθος: π.χ. ένας παίχτης που χάνει ένα μεγάλο ποσό μετά από τρεις ώρες στο καζίνο, αποφασίζει να το κηνυγήσει για να «ρεφάρει», τα καταφέρνει και τότε φεύγει! Δηλαδή αποχωρεί πάλι στο λάθος σημείο – εκεί που η ψυχολογία του επανήλθε και η ρέντα αρχίζει να λειτουργεί υπέρ του. Λάθη και μόνο λάθη τα οποία οφείλονται αποκλειστικά και μόνο στα ανθρώπινα συναισθήματα.

Ο σωστός δρόμος είναι δύσκολος, είναι ο δρόμος της Αρετής και, δυστυχώς, δεν είμαστε όλοι Ηρακλήδες – όσον αφορά την ψυχολογία τουλάχιστον. Η σωστή απόφαση είναι να παραμένουμε στον χώρο παιγνίου όσο η ρέντα μας είναι από ουδέτερη εώς πολύ θετική και ταυτόχρονα η ψυχολογία μας σε υψηλά επίπεδα, ανεξάρτητα από το αν κερδίζουμε ή όχι. Αντίθετα, όταν χάνουμε και αρχίζουμε να νιώθουμε το έντονο συναίσθημα της ζέστης στο σώμα μας και της αυξημένης πίεσης στις αρτηρίες μας, οφείλουμε να συνηδειτοποιήσουμε πως δεν είμαστε πλέον σε θέση να συνεχίσουμε το παιχνίδι γιατί οι παράγοντες είναι όλοι εναντίον μας. Καλό θα είναι όσοι έχουμε πρόβλημα αυτοσυγκράτησης και ελέγχου της ψυχολογίας μας κάτω από καταστάσεις πίεσης, πριν αποφασίσουμε να εισέλθουμε στο πεδίο μάχης του τζόγου να αποφασίσουμε εκ των προτέρων μέχρι πόσα χρήματα μπορούμε να ρισκάρουμε και να τα ξεχάσουμε – αποκόπτωντας έτσι το οικονομικό σκέλος του παιχνιδιού από το μυαλό μας και εστιάζοντας αποκλειστικά στο ψυχολογικό. Ποτέ όμως, δεν πρέπει να βάζουμε άνω φράγμα σε όσα μπορούμε να κερδίσουμε γιατί οι ευκαιρίες, δυστυχώς, δεν χτυπούν την πόρτα συχνά.

Ας βάλουμε πάτωμα στις ήττες και όχι ταβάνι στις νίκες μας.

Καλή τύχη στα τραπέζια!

Επικοινωνήστε με τον Στέλιο Αμανατίδη στο Twitter @TheRealGamester

Επισκεφθείτε το blog του Στέλιου "The_Gamester" Αμανατίδη για περισσότερα άρθρα στρατηγικής αλλά και videos με αναλύσεις sessions.